تب تند دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال امروزه تمام بازار ایران و جهان را ملتهب کرده است. همزمان پدیده‌ای با نام کرونا هم به این تب فراگیر دامن زد و تمام کسب‌و‌کارها از بزرگ و کوچک، آنلاین و آفلاین دست نیاز به سوی دیجیتال مارکتینگ و انواع آژانس بازاریابی دیجیتال دراز کردند. اینکه دیجیتال مارکتینگ چیست، چه مزایایی دارد و چرا این‌روزها هنرپیشه اول صحنه بازاریابی و تبلیغات است، بحث مفصلی است که در این مقاله نمی‌گنجد و در مقاله‌های دیگر بلاگ موفاز به آن خواهیم پرداخت.
تفاوت آژانس بازاریابی دیجیتال، آژانس بازاریابی و شرکت تبلیغاتی
دانستن این تفاوت در مرحله اول به شما کمک می‌کند بدانید که باید دقیقا دنبال چه باشید.
۱- آژانس بازاریابی
بر اساس تعاریف موسسه بازاریابی چارترد (CIM) که بزرگترین مرکز جهانی در زمینه بازاریابی است، بازاریابی “فرآیند مدیریتی است که مسئول شناسایی، پیش‌بینی و برآورده کردن خواسته‌های مشتریان به روشی سودآور است.”
بنابراین همانطور که در این تعریف می‌بینید، مهم‌ترین مبحث در بازاریابی، استراتژی و مدیریت است. اگر دقیق‌تر بخواهم بگویم کار یک آژانس بازاریابی تدوین استراتژی بازاریابی، تحقیقات بازار، توسعه محصولات، اجرای تاکتیک‌های بازاریابی، برندینگ، تبلیغات و تمامی فعالیت‌های مرتبط به بازاریابی و فروش است.
در این فرایند تجربه و دانش هر دو نقش اساسی در کنار یکدیگر بازی می‌کنند. گذشته از اینکه خلاقیت هم شاه‌کلیدی است که می‌تواند برای هر آژانس بازاریابی مزیت رقابتی مهمی محسوب شود.
۲- آژانس تبلیغاتی
برای درک بهتر تفاوت آژانس بازاریابی و آژانس تبلیغاتی بهتر است اول تفاوت بازاریابی و تبلیغات را بدانید. تبلیغات به معرفی و نمایش خدمات یا محصولات شرکت شما به مشتریان کنونی و بالقوه می‌گویند. تبلیغات تلویزیونی، بیلبوردها، بنرها و تمام موارد مشابه در حوزه تبلیغات جای می‌گیرد.
اما بازاریابی مجموعه فعالیت‌های شما برای آموزش و تشویق افراد به انتخاب خدمات یا محصولات شما در میان رقبا را بازاریابی است. بنابراین و طبق این تعریف، تبلیغات بخشی از بازاریابی است.
مهم‌ترین مسائلی که یک آژانس تبلیغاتی دیجیتال یا آفلاین برای باید به آن پاسخ دهد و متناسب با آن برای برند شما برنامه‌ریزی، شامل موارد زیر است:
- مهم‌ترین تمایز محصول یا خدمات شما چیست؟
- پیام تبلیغاتی را کجا، کی و به دست چه کسانی باید رساند؟
- یک محصول با چه روش‌هایی می‌تواند در میان رقبا جایگاه پیدا کند؟
و مهم‌ترین مهارت‌هایی که یک آژانس تبلیغاتی باید داشته باشد، شامل موارد زیر است:
- مهارت‌های گرافیکی و طراحی
- مهارت‌های تفکر نقادانه و خلاقانه
- ایده‌پردازی و اتاق فکر متنوع
- طراحی کمپین تبلیغاتی
- اجرای کمپین
- روابط با رسانه‌ها و جایگاه‌داران تبلیغاتی
- شبکه چاپی مناسب
- مهارت حرفه‌ای در تولید محتوا
۳- آژانس دیجیتال مارکتینگ
و اما انقلاب صنعتی چهارم گونه‌ای جدید از آژانس‌های بازاریابی را بوجود آورده است که ما امروزه آنها را به اسم آژانس دیجیتال مارکتینگ می‌شناسیم. اما تفاوت این سه و یا حتی آژانس خلاقیت دقیقا در چیست؟
برای درک بهتر فعالیت‌های یک آژانس دیجیتال مارکتینگ، ابتدا به یک تعریف کلی از دیجیتال مارکتینگ می‌پردازم:
دیجیتال مارکتینگ چیست؟
تمام فعالیت‌های بازاریابی و تبلیغات که از طریق بسترهای دیجیتال مانند موتورهای جست و جو، شبکه‌های اجتماعی، وب‌سایت ها و … انجام می‌شود، در حوزه دیجیتال مارکتینگ قرار دارد. مهم‌ترین فاکتوری که دیجیتال مارکتینگ را از انواع روش‌های دیجیتال متمایز می‌کند، داده‌محور بودن و نتیجه‌گرایی است.
چرا دیجیتال مارکتینگ در این دهه اینقدر مهم و حیاتی است؟
من به جای اینکه با ردیف کردن کلمات و جملات متعدد پاسخ این سوال را بدهم، توجه شما را به یک آمار فوق‌العاده حیرت‌انگیز جذب می‌کنم.
در حال حاضر جمعیت جهان چیزی بالغ بر ۸ میلیارد تخمین زده می‌شود و از این ۸ میلیارد حدود ۳.۳ میلیارد نفر از شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های آنلاین استفاده می‌کنند و این روند به سرعت رو به رشد است.
کافی است چند دقیقه به این آمار فکر کنید تا بفهمید که برای یک برند و یک کسب و کار دیجیتال مارکتینگ چه اهمیت زیادی می‌تواند داشته باشد. اما علاوه بر این سه عامل بسیار بسیار مهم دیگر وجود دارد که شما حتما باید در این حوزه سرمایه‌گزاری کنید.
- هزینه این تبلیغات به نسبت تبلیغات آفلاین (بیلبورد، آگهی تلویزیونی و…) بسیار کمتر است.
- همه‌چیز قابل اندازه‌گیری است و شما می‌توانید بفهمید کجا درست عمل کردید، کجا به خطا رفته‌اید و کجا باید تغییر ایجاد کنید
- نرخ تبدیل لید به مشتری از تمام فرم‌های دیگر بالاتر است و این میزان به‌راحتی قابل اندازه‌گیری است. چیزی که در فرم‌های سنتی بازاریابی اصلا وجود ندارد.
اما برویم سر اصل مطلب
یک آژانس دیجیتال مارکتینگ دقیقا چه می‌کند؟
آژانس‌های بازاریابی سنتی از طریق فرم‌های سنتی مانند رادیو، تلویزیون و بیلبورد برای افزایش فروش برندها تبلیغات انجام می‌دهند. روش کار در این آژانس‌ها به این صورت است که لیستی از اکانت‌ها می‌سازند و هر شخصی در آژانس به‌طور مجزا مسئول انجام کارهای یک اکانت است. در این حالت تبلیغات به طیف گسترده‌ای از مخاطبان نمایش داده می‌شود (مانند تلویزیون و بیلبورد) و هزینه‌های بسیار بالایی هم دارد.
اما این روزها بازاریابی رویکرد استراتژیک‌تری نسبت به گذشته پیدا کرده و زمان، هزینه و بازدهی به سه راس مهم در مثلث بازاریابی تبدیل شده است. مهم‌ترین وظیفه یک آژانس بازاریابی آنلاین افزایش بازده در این سه حوزه است و ابزارهای قدرتمندی هم در اختیار دارد.
اما اساسا چرا نیاز به یک آژانس دیجیتال اینقدر زیاد شده است؟
حوزه‌های مختلف دیجیتال مارکتینگ در حال به‌روز رسانی‌های مداوم است و مدام ابزارها و امکانات جدیدی به آن اضافه می‌شود. بسیاری از مدیرهای کسب و کار و برندها فرصت این را ندارند که با تغییرات روز دیجیتال مارکتینگ همگام شوند، از طرف دیگر کار کردن با ابزارهای دیجیتال، تخصص و تجربه زیادی لازم دارد، بنابراین یک آژانس دیجیتال مارکتینگ به روز و دقیق می‌تواند سهم مهمی در دیجیتال مارکتینگ آن برند داشته باشد.
ساختار تیم‌ها در یک شرکت دیجیتال مارکتینگ به چه صورت است؟
ساختار یک آژانس دیجیتال مارکتینگ می‌تواند بسیار متفاوت و متنوع باشد، از تعدادی کارشناس که وظیفه اجرا و نگهداری استراتژی و کمپین‌ها را به عهده دارند گرفته تا استراتژیست و طراح کمپین. در شرکت‌های بزرگ‌تر دیجیتال مارکتینگ که هنوز تا حدودی ساختار سنتی دارند، تیم‌هایی از قبیل تیم اکانت‌ها، تیم خلاقیت، تیم سئو، تیم وب‌سایت و شبکه‌های اجتماعی هم وجود دارد. اما در آژانس‌هایی با مقیاس کوچک‌تر کمتر این ساختار وجود دارد.
دو ویژگی اصلی یک آژانس دیجیتال مارکتینگ
۱- دیتا همه‌چیز یک آژانس دیجیتال است
مهم‌ترین تمایز یک آژانس دیجیتال در استخراج دیتای مناسب و تحلیل آن است. در حقیقت Data driven بودن باید اصلی‌ترین ویژگی و مزیت یک آژانس دیجیتال باشد؛ چیزی که هرگز در آژانس‌های تبلیغاتی سنتی اتفاق نمی‌افتد و دلیل آن هم ساده است. آنها ابزاری برای دیتا و تحلیل آن ندارند.
بهترین مدیر دیجیتال مارکتینگ کسی است که بتواند با مهارت و دقت بالا آمارها و ارقام را بررسی کند، انواع تست‌ها را پیاده‌سازی کند، بر اساس دیتا مسیر درست دیجیتال را طراحی کند و نرخ بازگشت سرمایه (ROI) را در کمپین‌ها افزایش دهد. وجود تست‌های دیجیتال که همیشه در آن آزمون و خطا وجود دارد، کمک می‌کند استراتزی کلی که بر اساس مجموعه‌ای از تست‌ها و دیتاهای از پیش موجود وجود دارد، احتمال خطا و بیراهه رفتن را به حداقل برسد.
دیتاهای جمع‌آوری شده به صورت دیجیتال، تعیین کننده رفتار کاربران و پرسونای مشتریان است. با استفاده از ویژگی‌های پیشرفته و تخصصی دیجیتال مارکتینگ مانند AI (هوش مصنوعی) متخصصان و کارشناسان آژانس‌های دیجیتال در طراحی نقشه سفر مشتری و استراتژی‌های بازاریابی حول آن روزبه‌روز قدرتمندتر می‌شوند.
۲- نرخ تبدیل مشتری به مخاطب شما را بالاتر می‌برد
همه آن چیزی که دیجیتال مارکتینگ را چنین محبوب کرده است، اندازه‌گیری و افزایش نرخ تبدیل مشتری به مخاطب است. نهایت کاری که فرم‌های سنتی تبلیغات می‌توانند انجام دهند، افزایش آگاهی از برند است، اما اینکه چند درصد از کسانی که یک تبلیغ تلویزیونی را می‌بینند، آن کالا یا خدمات را می‌خرند، یا چند نفر بعد از دیدن یک بیلبورد به خرید از آن برند ترغیب می‌شوند، هرگز مشخص نیست.
اما در دیجیتال مارکتینگ تبدیل مشتری به خریدار یکی از مهم‌ترین اصول آن است. تلاش اکثر کمپین‌های دیجیتال بهینه‌سازی همین نرخ تبدیل است. این درصد در فضای دیجیتال به‌راحتی قابل اندازه‌گیری و بهینه‌سازی است. مهم‌ترین بخش‌های دیجیتال که با نرخ تبدیل سروکار دارد، بخش‌های زیر است:
- تجربه کاربری وب‌سایت و اپلیکیشن (UX Design)
- کپی‌رایتینگ صفحات محصولات و خدمات
- آمارهای گوگل آنالیتکس (Google Analytics)، سرچ کنسول (Search Console) و گوگل تگ منیجر (Google Tag Manager) برای اندازه‌گیری میزان فروش یک وب‌سایت
قبل از مراجعه به یک آژانس دیجیتال مارکتینگ چه کنیم؟
برای اینکه بتوانید بهترین بازدهی را از یک آژانس دیجیتال مارکتینگ داشته باشید، سه قدم مهم و حیاتی قبل از مراجعه به یک آژانس را نوشته‌ایم که هم برای شما و هم آژانس نتیجه بهترین رقم بخورد.
۱- اهداف خود را مشخص کنید
پیش از هرچیز اهداف خود را مشخص کنید. دیجیتال مارکتینگ می‌تواند سریع‌ترین و کم‌هزینه‌ترین بازو برای رسیدن به اهداف شما باشد. اما این شما هستید که باید بدانید دقیقا چه می‌خواهید. افزایش فروش؟ برندینگ؟ آگاهی از برند؟
اگر ندانید که دقیقا چه می‌خواهید، بهترین و متخصص‌ترین آژانس آنلاین دنیا هم نمی‌تواند درست به شما کمک کند. چراکه هرکدام از این اهداف مسیر و تکنیک‌های متفاوت به خودش را دارد و هرچقدر روشن‌تر و دقیق‌تر بدانید چه می‌خواهید، آژانس دیجیتال مارکتینگ راحت‌تر می‌تواند به شما کمک کند.
۲- بودجه خود را مشخص کنید
این مشکل، مسئله اکثر کسب‌وکارهای ماست. شما باید بدانید که برای هر فعالیتی چه بودجه‌ای در نظر گرفته‌اید و این بودجه در تعیین استراتژی و مسیر شما بسیار تعیین کننده است، تا ندانید چقدر بودجه دارید، هیچ آژانس بازاریابی آنلاین و هیج کس دیگری نمی‌تواند به شما کمک کند. این را بدانید که این شما هستید که باید بودجه خود را مشخص کنید، نه آژانس.
۳- از کلیت دیجیتال مارکتینگ سر دربیاورید
قرار نیست زیر و بم دیجیتال مارکتینگ را بدانید یا کار کردن با همه ابزارها را بلد باشید، اما باید یک دید کلی نسبت به تمام بخش‌های دیجیتال مارکتینگ داشته باشید تا بتوانید عملکرد آژانس دیجیتالی که با آن کار می‌کنید را بسنجید و بفهمید که کجا دارد همه چیز به خطا می‌رود. باید با مفاهیم اولیه و شکل‌های گزارش‌دهی آشنا باشید تا بتوانید ببینید مسیر تبلیغات و بازاریابی شما چه سمت و سویی دارد.
